Trong một động thái mang tính chiến lược, Bộ Tài chính Trung Quốc cùng các bộ ngành liên quan đã chính thức ban hành lộ trình xây dựng hệ thống tiêu chuẩn công bố thông tin bền vững quốc gia thống nhất. Đây được xem là một bước tiến quan trọng, không chỉ định hình lại bối cảnh báo cáo bền vững tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, mà còn gửi đi một tín hiệu mạnh mẽ về cam kết của Trung Quốc đối với phát triển bền vững và hội nhập với các chuẩn mực ESG toàn cầu.
Sự ra đời của các tiêu chuẩn này là một phần không thể thiếu trong chiến lược xây dựng một nền kinh tế xanh, thu hút các dòng vốn đầu tư bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong bối cảnh mới.
Lộ trình Rõ ràng, Cam kết Mạnh mẽ
Theo thông tin từ IFRS Foundation, Trung Quốc đã thiết lập một lộ trình chi tiết và đầy tham vọng cho việc triển khai hệ thống tiêu chuẩn công bố thông tin bền vững này. Lộ trình được xây dựng bởi một nhóm công tác liên bộ do Bộ Tài chính chủ trì, cho thấy sự cam kết chính trị ở cấp cao nhất cho mục tiêu phát triển bền vững.
Các mốc thời gian chính bao gồm:
-
Tháng 11/2024: Ban hành "Tiêu chuẩn Cơ bản" (Sustainability Disclosure Standards for Business Enterprises: Basic Standard), tạo nền tảng cho toàn bộ hệ thống. Hiện tại, doanh nghiệp có thể áp dụng tiêu chuẩn này trên cơ sở tự nguyện.
-
Tháng 4/2025: Ban hành bản dự thảo cho "Tiêu chuẩn số 1 - Khí hậu" (Sustainability Disclosure Standards for Business Enterprises No. 1 - Climate), cho thấy sự ưu tiên hàng đầu trong việc quản lý rủi ro biến đổi khí hậu.
-
Mục tiêu đến năm 2027: Hoàn thiện và ban hành chính thức Tiêu chuẩn Cơ bản và Tiêu chuẩn về Khí hậu.
-
Mục tiêu đến năm 2030: Hoàn thiện cơ bản toàn bộ kiến trúc của hệ thống tiêu chuẩn công bố thông tin bền vững quốc gia.
Đáng chú ý, phạm vi áp dụng sẽ được triển khai theo từng giai đoạn: bắt đầu từ các công ty niêm yết, sau đó mở rộng dần ra các công ty không niêm yết, từ doanh nghiệp lớn đến vừa và nhỏ, và chuyển từ tự nguyện sang bắt buộc. Đây là một bước đi thận trọng nhưng quyết liệt, đảm bảo quá trình chuyển đổi xanh diễn ra một cách ổn định.
"Hội tụ" với Chuẩn mực Quốc tế ISSB
Một trong những điểm chiến lược nhất của bộ tiêu chuẩn mới này là cách tiếp cận "hội tụ" với các tiêu chuẩn của Hội đồng Chuẩn mực Bền vững Quốc tế (ISSB). Bộ Tài chính Trung Quốc khẳng định, các tiêu chuẩn quốc gia "phản ánh kinh nghiệm hữu ích của Tiêu chuẩn ISSB" và đi theo "cách tiếp cận hội tụ".
Điều này có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Nó cho phép các doanh nghiệp Trung Quốc khi lập báo cáo bền vững có thể đáp ứng đồng thời cả yêu cầu của cơ quan quản lý trong nước và kỳ vọng của các nhà đầu tư bền vững quốc tế. Việc xác định người dùng chính của thông tin bền vững là các nhà đầu tư và bên cho vay cũng hoàn toàn tương đồng với triết lý của ISSB, tập trung vào các rủi ro và cơ hội ảnh hưởng đến giá trị tài chính của doanh nghiệp. Cách tiếp cận này là nền tảng cho một nền kinh tế xanh minh bạch và hiệu quả.
Vẫn mang "Bản sắc Trung Quốc"
Dù hội tụ, bộ tiêu chuẩn của Trung Quốc vẫn có những điều chỉnh để "phù hợp với hoàn cảnh và làm nổi bật các đặc điểm của Trung Quốc". Một khác biệt đáng chú ý là, trong khi yêu cầu công bố thông tin theo ngành, Tiêu chuẩn Cơ bản của Trung Quốc không bắt buộc phải tham chiếu đến các tiêu chuẩn của SASB (một phần cốt lõi của ISSB). Điều này cho thấy Trung Quốc mong muốn xây dựng một hệ thống tiêu chuẩn công bố thông tin bền vững vừa hài hòa với thế giới, vừa có đủ sự linh hoạt để phục vụ các mục tiêu phát triển bền vững đặc thù của quốc gia.
Ý nghĩa và Bài học cho Việt Nam
Động thái của Trung Quốc mang lại những bài học quý giá cho Việt Nam trong bối cảnh chúng ta cũng đang xây dựng khung pháp lý cho ESG và báo cáo bền vững. Cách tiếp cận "hội tụ có chọn lọc" của Trung Quốc có thể là một mô hình tham khảo, giúp Việt Nam vừa hội nhập với các chuẩn mực toàn cầu, vừa đảm bảo các chính sách phù hợp với thực tiễn trong nước. Hơn nữa, khi một đối tác thương mại lớn như Trung Quốc nâng cao tiêu chuẩn về phát triển bền vững, các doanh nghiệp Việt Nam trong chuỗi cung ứng cũng sẽ đối mặt với áp lực phải cải thiện hoạt động ESG và năng lực báo cáo bền vững của mình để duy trì lợi thế cạnh tranh. Đây là một động lực quan trọng thúc đẩy toàn bộ nền kinh tế cùng tham gia vào quá trình chuyển đổi xanh.
